Tachograf – jak działa i kiedy obowiązkowy? Czy w busie potrzebny?

Od 1986 roku w Unii Europejskiej funkcjonuje obowiązek posiadania tachografów przez kierowców ciężarówek. Ma on pomóc stosować się do przepisów dotyczących czasu pracy i odpoczynku. Na rynku dostępne są dwa rodzaje tachografów — analogowy i cyfrowy, ale to te drugie instaluje się w samochodach ciężarowych i autokarach nowszej generacji. Obsługa tachografu cyfrowego jest dużo łatwiejsza i umożliwia szereg innych możliwości.

Sprawdź, jak korzystać z tachografu cyfrowego, dlaczego jest on niezbędny w codziennej pracy kierowcy i jaka kara grozi za niestosowanie się do obowiązku jego posiadania.

Jak działa tachograf cyfrowy?

Tachograf to urządzenie pomiarowe, które wykorzystywane jest w transporcie drogowym — pozwala śledzić czas pracy kierowcy. Na każde 4,5 godziny kierowca musi zrobić sobie przerwę, która będzie trwać 45 minut — tę przerwę może rozdzielić na dwie krótsze. Każdego dnia kierowca musi odpocząć przez co najmniej 11 godzin, przy czym 3 dni w tygodniu może skrócić czas odpoczynku do 9 godzin na dobę.

Łączny czas jazdy nie może przekroczyć:

w ciągu dnia – 9 godzin,
w tygodniu – 56 godzin,
w ciągu dwóch tygodni – 90 godzin.

Co w przypadku, gdy nie korzystasz z tachografu? To przestępstwo, przez które do odpowiedzialności karnej zostanie pociągnięty nie tylko kierowca, ale także inni pracownicy, kierownicy i szefowie danej firmy transportowej. Wszystkie osoby zaangażowane w proces logistyczny mogą otrzymać karę grzywny albo nawet karę pozbawienia wolności. Kierowca może utracić prawo do wykonywania zawodu, a firma do dalszego prowadzenia swojej działalności.

Jak używać tachografu cyfrowego?

Tachograf daje możliwość rejestracji czasu pracy kierowcy. Zbieranie danych umożliwia mu czujnik ruchu, karta tachografu oraz jednostka pojazdowa. Jak z niego korzystać? Obsługa tachografu cyfrowego jest bardzo intuicyjna, ale każdy pracodawca ma obowiązek przeprowadzić odpowiedni kurs, który umożliwi swobodne korzystanie.

Tachograf działa, kiedy podpięta jest do niego karta kierowcy. Następnie należy wybrać państwo, w którym odbywa się przejazd oraz określić status aktywności kierowcy — aktywne prowadzenie samochodu, dyżur czy też odpoczynek. Po zakończonej zmianie należy wyciągnąć kartę z czytnika. Dane, które gromadzi tachograf cyfrowy, są wysyłane do pracodawcy, a wydruk z tachografu może wykonać jedynie osoba upoważniona do przeprowadzenia kontroli drogowej. Samo urządzenie posiada wbudowaną drukarkę, która umożliwia taki wydruk.

Tachograf — jak działa | Różne rodzaje

Tachograf kontroluje czas pracy i pilnuje tego, aby zapewnić dobowy odpoczynek w odpowiednim momencie pracy. Obowiązek posiadania tachografów ma zapewnić bezpieczeństwo na drodze wszystkim uczestnikom ruchu.

Tachograf cyfrowy

Tachografy cyfrowe mierzą czas, prędkość i odcinki pokonywanych kilometrów. Wszystkie dane zapisywane są na karcie pamięci urządzenia i wysyłane są elektronicznie do pracodawcy. Dodatkowym udogodnieniem w tym urządzeniu jest to, że działa zgodnie z czasem UTC i automatycznie dopasowuje się do przemieszczania pojazdu. Niektóre tachografy mają także możliwość zapisywania innych dodatkowych parametrów — na przykład obrotów silnika.

Tachograf analogowy

Tachografy analogowe zapisują dane na tarczach papierowych. Często były one zmieniane, dlatego tachografy analogowe powoli odchodzą w zapomnienie. W nowych tirach i innych samochodach ciężarowych montuje się tachografy cyfrowe, aby uniknąć ryzyka manipulacji wynikiem. W przeszłości zaplanowana jest też konieczność wymiany tych najstarszych tachografów na cyfrowe wersje.

Kiedy tachograf jest obowiązkowy?

Obowiązek posiadania tachografu dotyczy głównie samochodów ciężarowych oraz samochodów dostawczych — tych pojazdów, które generują duży ruch na drogach publicznych, a zwłaszcza drogach szybkiego ruchu i autostradach. Nie stosując się do obowiązujących zasad, dotyczących odpoczynku w konkretnych porach, szybko można spowodować wypadek.

Kiedy nie trzeba posiadać tachografu?

Jakie samochody ciężarowe nie muszą być wyposażone w tachograf? Do takiej grupy należą pojazdy sił zbrojnych czy też pojazdy ciężarowe w szkołach jazdy i maszyny rolnicze.

Kiedy tachograf w busie?

Aby móc jeździć busem w celach zarobkowych należy wcześniej wyrobić sobie Kartę Przedsiębiorcy. Po jej otrzymaniu należy od razu zablokować swój tachograf cyfrowy na swoją firmę. Obecnie tachograf obowiązkowy jest dla wszystkich busów, których masa przekracza 3,5 tony.

Zapowiada się, że przepisy UE dotyczące kierowców autokarów diametralnie zmienią się już od 1 lipca 2026 roku. Wtedy w busach, które przeznaczone są do międzynarodowego transportu, obowiązkowy będzie tachograf.

5/5